Ta strona używa plików cookies.
Polityka Prywatności
✔ AKCEPTUJĘ
  • 99,8% skuteczności
  • 2,2 mln zł najwyższe wywalczone świadczenie za śmierć bliskich
  • Bezpłatna porada w sprawie odszkodowań OC
Infolinia +48 503 138 356
  • 99,8% skuteczności
  • 2,2 mln zł najwyższe wywalczone świadczenie za śmierć bliskich
  • Bezpłatna porada w sprawie odszkodowań OC
Infolinia +48 503 138 356

Wypadek komunikacyjny jako przestępstwo – co grozi kierowcy?

Zdarza się, że do wypadku komunikacyjnego dochodzi z nieumyślnej winy kierowcy – na drodze wystarczy chwila nieuwagi. Jednak nawet niezawinione naruszenie zasad ruchu drogowego może oznaczać dotkliwe konsekwencje: mandat, naliczenie punktów karnych, odebranie prawa jazdy, zakaz prowadzenia pojazdów, a także karę pozbawienia wolności.

Każdy wypadek to niezwykle stresujące przeżycie – dla jego bezpośrednich uczestników oraz dla ich bliskich. Tuż po zdarzeniu rusza pomoc dla poszkodowanych, ale zaraz za nią machina długotrwałych procedur, które dla niezaznajomionych z prawem mogą mieć zaskakujący finał: więzienie.

Kiedy wypadek drogowy to przestępstwo?

W przypadku wykroczeń, np. drobnych stłuczek, gdy nie zostaje zagrożone życie i zdrowie człowieka, kierowca nie musi zazwyczaj obawiać się surowych represji – najczęściej zostaje ukarany mandatem i utratą punktów lub wyrokiem nakazowym.

Gdy jednak kierowca doprowadził do wypadku, w wyniku którego poszkodowany poniósł śmierć lub doznał ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, trwającego dłużej niż 7 dni (w tym rozstroju zdrowia, naruszenia czynności narządów, nieuleczalnej choroby, trwałej niezdolności do pracy w zawodzie), to w myśl przepisów taki czyn uważa się za przestępstwo.

Kara za umyślne i nieumyślne spowodowanie wypadku

Przestępstwo komunikacyjne, rozumiane jako rażące naruszenie zasad bezpieczeństwa drogowego, skutkuje odpowiedzialnością z art. 177 Kodeksu karnego. Odpowiedzialność ta może mieć charakter umyślny lub nieumyślny.

Umyślne naruszenie zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym może obejmować jazdę w stanie nietrzeźwym, jazdę bez zapiętych pasów bezpieczeństwa (zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 5 marca 2013 r. II KK 169/12 kierowca ma obowiązek dopilnowania tego, by pasy zapięli również wszyscy pasażerowie), przejazd na czerwonym świetle, niestosowanie się do znaków drogowych, przekroczenie dozwolonej prędkości, wyprzedzanie na przejściu dla pieszych czy też kierowanie pojazdem, którego kierowca nie powinien prowadzić z powodu braku stosownych uprawnień.

Z nieumyślnym naruszeniem zasad bezpieczeństwa drogowego mamy z kolei do czynienia wtedy, gdy przykładowo kierowca wjechał na teren zabudowany z prędkością większą niż obowiązująca, ponieważ nie zauważył tabliczki oznaczającej początek obszaru zabudowanego. Nieumyślnością będzie także kierowanie pojazdem z przekonaniem, że wypity kilkanaście godzin wcześniej alkohol został już całkowicie wydalony z organizmu. Podobnie nieumyślnym naruszeniem bezpieczeństwa drogowego będzie niezachowanie należytej ostrożności przy zmianie pasa albo skręcaniu. Niewiedza, nieuwaga czy nieostrożność kierowcy bynajmniej nie zmniejszają jego winy – jeżeli spowodował on wypadek, będzie odpowiadał tak samo, jak osoba, która przepisy naruszyła umyślnie.

Zgodnie z art. 177 Kodeksu karnego:

  • zarówno nieumyślne, jak i umyślne spowodowanie wypadku komunikacyjnego jest zagrożone karą pozbawienia wolności do lat 3,
  • jeżeli następstwem wypadku jest śmierć innej osoby albo ciężki uszczerbek na jej zdrowiu, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat,
  • jeżeli poszkodowanym jest osoba najbliższa, to sprawca podlega ściąganiu tylko wtedy, gdy pokrzywdzony lub osoba uprawniona wystąpią z wnioskiem o jego ukaranie.

Dodatkowo sąd może na rzecz sprawcy orzec zakaz prowadzenia pojazdów na okres od 1 roku do 10 lat.

Kara za spowodowanie wypadku po spożyciu alkoholu

W praktyce sądowej w sprawach mniej groźnych wypadków drogowych często zapadają wyroki z warunkowym zawieszeniem wykonania kary pozbawienia wolności. Bezwzględny wymiar kary jest natomiast nakładany, gdy poszkodowany poniósł śmierć, a sprawca wypadku był nietrzeźwy lub zbiegł z miejsca zdarzenia. W takich sytuacjach zastosowanie ma także art. 178 Kodeksu karnego, zgodnie z którym:

  • kto, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do 2 lat,
  • jeżeli sprawca był już wcześniej karany za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości albo pod wpływem środka odurzającego lub za przestępstwa określone w art. 173, 174, 177 i 355, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.

Oznacza to, że nietrzeźwemu sprawcy wypadku drogowego ze skutkiem śmiertelnym grozi łączna kara nawet 12 lat pozbawienia wolności.

Ponadto, nietrzeźwy kierowca jest obligatoryjnie karany zakazem prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych – na 10 lat, a jeżeli następstwem wypadku jest śmierć lub ciężki uszczerbek na zdrowiu innej osoby, to zakaz ten może być dożywotni. W niektórych sytuacjach sprawca wypadku musi także liczyć się z przepadkiem prowadzonego pojazdu oraz z utratą reputacji, gdy do wiadomości publicznej zostanie podana pełna treść wyroku skazującego.

Życie skazanego za przestępstwo drogowe nierzadko diametralnie się zmienia: traci on nie tylko wolność, ale też rodzinę, przyjaciół, pracę i szanse znalezienia zatrudnienia po odbyciu kary więzienia, widoki na przyszłość, marzenia. Warto mieć to na uwadze i nigdy nie wsiadać za kółko po spożyciu alkoholu – chwila złudnej pewności siebie może mieć tragiczne konsekwencje zarówno dla sprawcy, jak i dla poszkodowanego w wypadku.

Pomoc dla poszkodowanych w wypadkach drogowych

Skutek wypadku w postaci śmierci poszkodowanego lub spowodowania obrażeń jego ciała ma zawsze charakter winy nieumyślnej. Nie dotyczy to oczywiście sytuacji, gdy sprawca wypadku celowo naruszył zasady bezpieczeństwa drogowego, chcąc świadomie lub z zamiarem ewentualnym doprowadzić do śmierci innej osoby lub do uszkodzenia jej ciała – wówczas bowiem złamanie przepisów stanowi tylko sposób dokonania zbrodni zabójstwa, a osoba, która się tego dopuściła nie jest sprawcą wypadku komunikacyjnego, lecz mordercą.

Pomimo nieumyślności winy, sprawca jest zobowiązany do naprawienia szkody, która powstała u poszkodowanego. W praktyce naprawienie szkody przyjmuje formę finansowej rekompensaty, czyli odszkodowania, niekiedy także zadośćuczynienia i renty. Świadczenia te może wypłacić sprawca, zakład ubezpieczeń, względnie UFG (Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny). Trzeba przy tym pamiętać, że najpopularniejsza metoda odzyskiwania odszkodowań: w towarzystwach ubezpieczeń, może okazać się nieskuteczna lub niesatysfakcjonująca – ubezpieczyciele nagminnie wypłacają poszkodowanym za niskie odszkodowania, często wielokrotnie niższe od tych, które się im faktycznie należą. W takiej sytuacji jedynym rozsądnym rozwiązaniem jest zebranie wymaganych dowodów (dokumentów) i skierowanie sprawy do sądu.

Zostałeś poszkodowany w wyniku wypadku drogowego, którego sprawca odpowiada za popełnienie przestępstwa? Skorzystaj z bezpłatnej porady radcy prawnego i dowiedz się, jakie odszkodowanie Ci przysługuje. Nie zgadzaj się na zaniżone odszkodowanie ani nie podpisuj ugody z ubezpieczycielem – jeżeli skierujesz sprawę do sądu, możesz wywalczyć sprawiedliwość oraz otrzymać nawet kilkaset tysięcy złotych pełnego należnego odszkodowania, zadośćuczynienia i renty!

Przeczytaj także: Dokumenty potrzebne do odszkodowania – szczegółowy spis i instrukcja