Komu i w jakich okolicznościach należy się odszkodowanie i zadośćuczynienie za niesłuszne aresztowanie lub skazanie?

Niestety, ale polski wymiar sprawiedliwości niejednokrotnie przez zaniedbanie lub omyłkowe działanie osadzał w areszcie śledczym czy w więzieniu osoby niewinne. Za bezprawne działanie wymiaru sprawiedliwości w kodeksie postępowania karnego przewidziane są odszkodowanie i zadośćuczynienie. Jednak, aby otrzymać należne przez prawo świadczenia, warto skorzystać z pomocy kancelarii prawnej, która swym doświadczeniem wspomoże działania na każdym etapie procesu. Wyznaczeni radcy prawni od odszkodowań oszacują skalę szkody, pomogą przygotować stosowną dokumentację oraz będą reprezentować klienta przed sądem. Komu i na jakich zasadach przysługuje zadośćuczynienie i odszkodowanie?

Czym jest zatrzymanie, areszt oraz osadzenie w więzieniu?

Na wstępie należy wyjaśnić kilka pojęć. Nie można mylić zatrzymania przez policję z osadzeniem w areszcie śledczym. Zatrzymanie następuje przez policję (na 48 godzin) do momentu przesłuchania oraz innych czynności śledczych. Areszt jest środkiem zapobiegawczym – izolacją podejrzanego lub już oskarżonego trwającą od miesiąca do trzech miesięcy, a nawet do momentu wyroku sądowego. Celem aresztowania jest zabezpieczenie dowodów w sprawie, ograniczenia możliwości ucieczki przez podejrzanego czy wpływania przez niego np.: na świadków. Osadzenie w więzieniu natomiast jest to już forma odbywania kary po zakończonym postępowaniu sądowym, która może trwać dekady, a nawet dożywotnio.

Skutki niesłusznego osadzenia w areszcie śledczym lub więzieniu

Ograniczenie wolności osoby niewinnej przez zastosowanie aresztu lub więzienia to dla policji, prokuratora czy sędziego sprawa techniczna. Natomiast dla ofiary niesłusznie oskarżonej i osadzonej w więzieniu trauma na wiele lat. Ograniczenie wolności bowiem niesie za sobą różne skutki materialne i niematerialne. Osoba prawnie skazana narażona jest na:

• ograniczone możliwości otrzymania zatrudnienia,
• utratę wykonywanej pracy,
• rozłąkę z rodziną,
• stany depresyjne związane z niesłusznym skazaniem i trudną sytuacją życiową,
• straty materialne związane z utratą możliwości zarobkowania,
• pogorszenie się poziomu życia utrzymywanej rodziny.

Są to czynniki, których każdy chciałby uniknąć, a jeśli nie uniknął, to powinien otrzymać stosowne odszkodowanie i zadośćuczynienie za niesłusznie odbyta karę czy ograniczenie wolności zgodnie z kodeksem postępowania karnego art. 552-559.

Od czego zależy wysokość odszkodowania za niesłuszne skazanie?

Przez sprawiedliwość życiową należy rozumieć odszkodowanie i zadośćuczynienie za doznane krzywdy i skutki, jakie wywołało ograniczenie wolności.  Przy ustalaniu odszkodowania sąd weźmie pod uwagę takie czynniki jak:

• długość tymczasowego aresztowania,
• długość odbytej kary więzienia,
• status społeczny i majątkowy.

Zadaniem odszkodowania jest naprawa szkody, jaką wywołało niesłuszne aresztowanie czy skazanie. Mowa jest przede wszystkim o pogorszeniu się statutu społecznego poszkodowanego. Nieco inaczej sprawa wygląda przy zadośćuczynieniu.

Zadośćuczynienie za wyrządzone krzywdy

Zadośćuczynienie jest formą rekompensaty za poniesione krzywdy, ból i cierpienie, jakich doznał poszkodowany podczas dobywania wyroku lub które towarzyszą mu w wyniku niesłusznie odbytej kary. Mowa jest o:

• doznaniach psychicznych,
• ciężkich przeżyciach (również te podczas pobytu w więziennych murach – znęcanie się współosadzonych, groźby karalne),
• stanie zdrowia fizycznego np. zła opieka medyczna, której dobrym przykładem jest sprawa Kancelarii prawnej (wstawić anchor)

Sąd nie ma taryfikatora, który stanowi iloczyn czasu spędzonego „za kratami” i konkretnej kwoty. Podczas ustalania odszkodowania i zadośćuczynienia ważne są czynniki, skutki i pomoc prawna w prawidłowym ich przedstawieniu. Zadaniem orzeczenia sądowego jest rekompensata poniesionych strat materialnych i moralnych w wyniku niesłusznego aresztowania czy więzienia.

Odszkodowanie za niesłuszne aresztowanie lub skazanie – wysokość

Wymienione powyżej czynniki wpływają na wysokość odszkodowania czy zadośćuczynienia, ale również indywidualne podejście do sprawy i pomoc prawna. Przykładem obrazującym działanie procesu odszkodowawczego jest sprawa Marka Kubali, który prowadził własny salon samochodowy. W wyniku oskarżeń o:

• korupcję,
• przebijanie numerów,
• przemycanie samochodów,

stracił rodzinę, salon i wpadł w spiralę długów. Oczyszczony z zarzutów podjął walkę o odszkodowanie, mimo iż w areszcie spędził tylko 17 dni. Ostatecznie Sąd Apelacyjny we Wrocławiu przyznał Markowi Kubali aż 153 tys. zł odszkodowania, ponieważ niesłuszne oskarżenia i osadzenie w areszcie poniosły za sobą traumatyczne przeżycia i tragiczne skutki.

Odszkodowania bywają również milionowe jak w przypadku Aleksandra Brody. Były główny konserwator zabytków został oskarżony o korupcję – łapownictwo oraz niegospodarność i został skazany na rok pozbawienia wolności. Aleksandra Brodę oczyszczono i uniewinniono od zarzucanych mu czynów, co skutkowało odszkodowaniem w wysokości 100 051 191 zł za rok niesłusznie odbytej kary oraz straty poniesione za niesłuszne oskarżenie.

Wyższe niż zasądzone odszkodowanie za niesłuszne aresztowanie i skazanie

Jak pokazały powyższe przykłady, kwoty odszkodowań są różne, ale wpływ na nie mają nie tylko okoliczności i skutki, ale również odpowiednia pomoc prawna. Dzięki ekspertom od odszkodowań Czesław Kowalczyk niesłusznie oskarżony i skazany za zabójstwo instruktora jazdy konnej w 1998 roku (odsiedział 12 lat i 3 miesiące) otrzymał początkowo 221 tys. zł odszkodowania i 2,5 mln zł zadośćuczynienia. Po apelacji swoich pełnomocników (adwokat) sąd zwiększył odszkodowanie i zadośćuczynienie do 2 835 350 zł łącznej kwoty, czyli o ponad 113 tys. Kluczowa była argumentacja pełnomocnika, który słusznie zauważył, że czasu straconego panu Kowalczykowi nikt nie zwróci.

Kto może ubiegać się o odszkodowanie za niesłuszne skazanie czy aresztowanie?

Opisy przebiegów spraw i osiągniętych rezultatów nie wyjaśniły do końca, kto może ubiegać się odszkodowanie i zadośćuczynienie. Przed wszystkim może ubiegać się sam poszkodowany, czyli osoba, której ograniczono wolność, jak w powyższych przypadkach. Ofiara niesłusznego skazania może złożyć wniosek o odszkodowanie i zadośćuczynienie za niesłuszne skazanie lub aresztowanie do 3 lat od wydania prawomocnego orzeczenia uniewinniającego. Jednak w wypadku śmierci poszkodowanego o należne świadczenia mogą się ubiegać:

• osoby, które utraciły wskutek kary ustawowo należne od osoby osadzonej utrzymanie np.: dzieci, żona,
• osoby, którym zmarły (niesłusznie osadzony) dostarczał stałe utrzymanie np.: konkubina czy dzieci przysposobione.

Termin złożenia wniosku to rok od śmierci oskarżonego lub termin przewidziany do przedawnienia. Wniosek mogą zgłosić osoby, których on dotyczy lub pełnomocnik np.: radca prawny.

Jakie są koszty postępowania sądowego i w którym sądzie złożyć wniosek?

Postępowanie sądowe dotyczące odszkodowania i zadośćuczynienia za niesłuszne skazanie czy aresztowanie jest wolne od kosztów sądowych. Be względu na wynik rozprawy, wnioskodawca nie poniesie żadnych kosztów. Co więcej, w przypadku gdy roszczenie zostanie uwzględnione choćby w części, wnioskodawcy przysługuje od Skarbu Państwa zwrot wszelkich innych uzasadnionych wydatków na postępowanie sądowe, w tym z tytułu ustanowienia jednego pełnomocnika.

Sam wniosek, czyli żądanie o odszkodowanie składa się do sądu okręgowego. Organem właściwym jest sąd okręgowy, w którym wydano orzeczenie w pierwszej instancji lub okręg, w którym zastosowano niesłuszne zatrzymanie lub aresztowanie. Podmiotem wskazanym we wniosku do wypłacenia odszkodowania i zadośćuczynienia według art. 552 § 1 k.k. powinien być Skarb Państwa. Art. 557 wskazuje również, że roszczenie można przenieść na osobę, która bezprawnym działaniem doprowadziła do niesłusznego skazania lub aresztowania.

Skoro prawo daje możliwość skorzystać z jednego pełnomocnika, za którego usługi otrzymamy zwrot kosztów, to jest to dla poszkodowanych rozwiązanie bardzo korzystne. Dlaczego?

Pomoc prawna – odszkodowanie za niesłuszne aresztowanie

Skorzystanie z pomocy kancelarii prawnej (pełnomocnika) jest w zasadzie najbardziej sensownym ruchem poszkodowanego lub jego rodziny. Wyłącznie osoba biegła w prawie może ogarnąć swoim doświadczenie i wiedzą wszystkie konieczne dokumentacje, dowody, okoliczności np.: pozew, wysokość odszkodowania i zadośćuczynienia czy przytoczyć wszystkie argumenty przemawiające za wysokością świadczeń. Poza tym przez doświadczenie prawnik wie, jaką kwotę odszkodowania i zadośćuczynienia może przyznać sąd za konkretnie doznaną krzywdę.

Nasza kancelaria prawna posiada w swoich szeregach wyłącznie specjalistów od spraw odszkodowań. Zespół 15 Mecenasów zajmuję się Klientami indywidualnie, nie przedkładając ilości spraw nad jakość już powierzonej.

Powody, dla których walczyć z pomocą prawnika o odszkodowanie za niesłuszne skazanie

Mamy za sobą niemal 20 lat doświadczeń i wyspecjalizowaną kadrę, dzięki której nasza skuteczność sięga 99,8 % wygranych spraw o odszkodowanie.

Nasi prawnicy jako wykształceni, doświadczeni, czyli solidni i godni zaufania specjaliści w dziedzinie prawa odszkodowawczego zapewnili tak wysoką skuteczność wygranych. Dzieje się tak, gdyż nasi eksperci są skoncentrowani na celu. Charakteryzuje nas:

• spersonalizowane podejście do klienta – każda sprawa jest analizowana dogłębnie i indywidualnie,
• empatia – rozumiemy traumę osób poszkodowanych i ich rodzin, dlatego zawsze wnioskujemy o odszkodowanie adekwatne do poniesionych krzywd,
• profesjonalizm – dbamy o najdrobniejsze szczegóły i niuanse decydujące o wygranej sprawie,
• doświadczenie – doświadczona kadra posiadająca nie tylko wiedzę teoretyczną, ale również wieloletnią praktykę zawodową.

Jeśli chcą państwo przedstawić nam swoją sprawę lub niezobowiązująco i bezpłatnie ją skonsultować z naszymi prawnikami, to zachęcamy do kontaktu.