Kiedy pojawia się odpowiedzialność gwarancyjna ubezpieczyciela?

Zawarłeś umowę ubezpieczenia i tuż po tym uległeś nieszczęśliwemu wypadkowi? Dowiedz się, czy masz szansę otrzymać odszkodowanie, a jeśli nie – to dlaczego.

Odpowiedzialność gwarancyjna to podstawowy obowiązek zakładu ubezpieczeń, wynikający z zawartej umowy ubezpieczenia. Polega ona na przerzuceniu odpowiedzialności za szkodę – na podstawie przepisu prawa lub polisy – na podmiot niebędący bezpośrednim sprawcą szkody (przykład: odpowiedzialność ubezpieczyciela na podstawie polisy OC za szkody wyrządzone przez sprawcę w związku z ruchem należącego do niego pojazdu).

To istota ubezpieczeń, dzięki której ubezpieczeni mogą czuć się pewnie niemal w każdej sytuacji. „Niemal” jest tu słowem kluczowym, ponieważ ubezpieczalnie przygotowały się na różne ewentualności, a prawo i umowy skutecznie chronią przed nadużyciami finansowymi ze strony poszkodowanych.

Kiedy powstaje odpowiedzialność gwarancyjna?

Odpowiedzialność gwarancyjna wynika z zawartej polisy. Jednak sam fakt zawarcia umowy ubezpieczenia poprzez złożenie podpisu na dokumencie nie powoduje jeszcze powstania odpowiedzialności gwarancyjnej po stronie zakładu ubezpieczeń.

Przesłanką do zaistnienia takiej odpowiedzialności, zgodnie z art. 814 § 1 K.c., jest zapłacenie składki ubezpieczeniowej. Z zasady i jeśli nie umówiono się inaczej, składka powinna zostać opłacona w chwili zawarcia umowy ubezpieczenia.

Czy dostanę odszkodowanie, jeżeli…

Załóżmy, że pojechałeś do ubezpieczalni, gdzie zawarłeś umowę ubezpieczenia i od razu opłaciłeś składkę. W drodze powrotnej miałeś wypadek drogowy. Czy w tej sytuacji możesz odetchnąć z ulgą i liczyć na wysokie odszkodowanie?

Niekoniecznie, ponieważ zgodnie z Kodeksem cywilnym odpowiedzialność gwarancyjna ubezpieczyciela powstaje następnego dnia po zawarciu umowy, nie wcześniej jednak niż następnego dnia po zapłaceniu pełnej składki lub jej pierwszej raty. W opisanym przypadku ochrona ubezpieczeniowa zacznie obowiązywać dopiero kolejnego dnia.

Zdarza się też, że odpowiedzialność ubezpieczyciela rozpoczyna się z 15. dniem (albo po upływie 2 tygodni) od zawarcia umowy ubezpieczenia i pomimo szybkiego opłacenia składki. Do takiej sytuacji może dojść, gdy polisa została już zawarta, ale dokument ubezpieczenia doręczono ubezpieczonemu później.

Czy nie mam już żadnej szansy na odszkodowanie?

Podstawą odpowiedzialności gwarancyjnej jest zawarta umowa ubezpieczenia. Pozwala to stronom uregulować początek powstania odpowiedzialności w sposób odmienny niż wynikający z Kodeksu cywilnego.

Na podstawie zawartej umowy odpowiedzialność gwarancyjna może nastąpić jeszcze przed zapłaceniem składki lub jej raty, np. dokładnie w chwili podpisania polisy, a nie dopiero następnego dnia po opłaceniu składki, albo w konkretnym dniu wskazanym umowie. Dobrze jest zerknąć do OWU, by upewnić się, co i na jakich warunkach przysługuje w wybranym zakładzie ubezpieczeń, a w razie czego spróbować negocjować warunki polisy.

O tym musisz pamiętać!

Warto wiedzieć, że nawet jeśli na podstawie polisy powstała odpowiedzialność gwarancyjna, lecz składka albo jej pierwsza bądź kolejna rata nie zostały zapłacone w terminie, ubezpieczyciel może nie tylko żądać zapłaty składki za okres, przez który ponosił odpowiedzialność, lecz także odmówić wypłaty odszkodowania i wypowiedzieć umowę ubezpieczenia ze skutkiem natychmiastowym. W przypadku braku reakcji ze strony ubezpieczonego na wypowiedzenie umowa wygasa automatycznie z końcem okresu, za który przypadała niezapłacona składka.

Decydując się na ochronę ubezpieczeniową, należy więc płacić składki terminowo – każde opóźnienie powoduje, że polisa nie obowiązuje, a tym samym nie zapewnia ochrony, na której nam zależało.