Ta strona używa plików cookies.
Polityka Prywatności
✔ AKCEPTUJĘ
  • 99,8% skuteczności
  • 2,2 mln zł najwyższe wywalczone świadczenie za śmierć bliskich
  • Bezpłatna porada w sprawie odszkodowań OC
Infolinia +48 503 138 356
  • 99,8% skuteczności
  • 2,2 mln zł najwyższe wywalczone świadczenie za śmierć bliskich
  • Bezpłatna porada w sprawie odszkodowań OC
Infolinia +48 503 138 356

Zadośćuczynienie i odszkodowanie za wypadek śmiertelny. Naprawienie krzywdy

W artykule znajdziesz odpowiedzi na pytania, co ma wpływ na rozmiar doznanej krzywdy oraz jak ustalana jest wysokość zadośćuczynienia – informacje poparte są aktami prawnymi, orzecznictwami judykatury i literaturą.

Co ma wpływ na rozmiar krzywdy?

W literaturze i orzecznictwie wskazuje się, że na rozmiar krzywdy, o której mowa w art. 446 § 4 k.c., wpływ mają przede wszystkim:

  • wstrząs psychiczny i cierpienia moralne wywołane śmiercią osoby bliskiej,
  • poczucie osamotnienia i pustki po jej śmierci,
  • rodzaj i intensywność więzi łączącej pokrzywdzonego ze zmarłym,
  • rola w rodzinie pełniona przez osobę zmarłą,
  • wystąpienie zaburzeń będących skutkiem śmierci osoby bliskiej,
  • wiek pokrzywdzonego i jego zdolność do zaakceptowania nowej rzeczywistości oraz umiejętność odnalezienia się w niej (porównaj miedzy innymi wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 czerwca 2011r. III CSK 279/10, niepubl.).

Jak ustalana jest wysokość zadośćuczynienia?

Naprawienie krzywdy doznanej po śmierci osoby najbliższej, a zatem zadośćuczynienie za śmierć osoby bliskiej, jest ustalane na podstawie tych samych reguł, co za uszczerbek na zdrowiu (odszkodowanie za śmierć osoby bliskiej jest ustalane w inny sposób, bowiem jest to rekompensata straty majątkowej, doznanej w wyniku śmierci osoby bliskiej).

Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego – Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 4 lipca 1969 r. I PR 178/69 OSNCP 1970/4 poz. 71 OSNPG 1970/6 poz. 38 str. 45 Państwo i Prawo 1970/8-9 str. 412:

„Przewidziana w art. 444 § 1 i § 2 k.c. krzywda, za którą sąd może na podstawie art. 445 § 3 k.c. przyznać poszkodowanemu odpowiednią kwotę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego, obejmuje zarówno cierpienia fizyczne, jak i cierpienia moralne”.

Zadośćuczynienie musi mieć wysokość odczuwalną w taki sposób, aby w mniemaniu poszkodowanego szkoda została naprawiona, a w związku z tym wywołała pewne odczucie sprawiedliwości, dlatego też powinna być odpowiednio wysoka (tak: SN w wyroku z dnia 19 maja 1998 r., II CKN 756/97, niepubl.). Reguła ta dotyczy także zadośćuczynienia na podstawie art. 446 § 4 k.c.

Wysokość należnego zadośćuczynienia, zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, ma być odpowiednia. Jej rozmiar powinien zatem odzwierciedlać doznaną krzywdę, jako zespół cierpień zarówno fizycznych, jak i psychicznych. Zadośćuczynienie powinno naprawiać szkodę niemajątkową, a jego rozmiar wyznacza się w oparciu o zobiektywizowane kryteria, w kontekście indywidualnego przypadku.

Na wysokość zadośćuczynienia za śmierć osoby bliskiej mają wpływ czynniki, takie jak:

  • cierpienia fizyczne i psychiczne
  • rozmiar oraz czas ich trwania
  • nasilenie
  • nieodwracalność następstw wypadku

(zob. uchwałę pełnego składu Izby Cywilnej SN z 8.12.1973 r., III CZP 37/73, OSNC 1974, Nr 9, poz. 145 oraz orzeczenia SN: z 15.12.1965 r., II PR 280/65, OSNCP Nr 10/1966, poz. 168, z 4.6.1968 r., I PR 175/68, OSNCP Nr 2/1969, poz. 37, z 10.10.1967 r., I CR 224/67, OSNCP Nr 6/1968, poz. 107, z 19.8.1980 r., IV CR 283/80, OSNCP Nr 5/1981, poz. 81, z 10.12.1997 r., III CKN 219/97, niepubl., z 20.3.1998 r., II CKN 650/97, niepubl., z 11.7.2000 r., II CKN 1119/98, niepubl., z 12.10.2000 r., IV CKN 128/00, niepubl., z 12.9.2002 r., IV CKN 1266/00, niepubl., z 29.9.2004 r., II CK 531/03, niepubl., z 30.1.2004 r., I CK 131/03, OSNC Nr 2/2005, poz. 40 oraz z 28.6.2005 r., I CK 7/05, niepubl., z 9.11.2007 r., V CSK 245/07, OSNCZD Nr D/2008, poz. 95, z 14.2.2008 r., II CSK 536/07, OSP Nr 5/2010, poz. 47, z 26.11.2009 r., III CSK 62/09, niepubl. i z 28.1.2010 r., I CSK 244/09, niepubl.).

Co jeszcze ma wpływ na wysokość zadośćuczynienia i odszkodowania?

Poza wymienionymi okolicznościami uprawniającymi nas do uzyskania odpowiednich świadczeń istotny wpływ ma również szereg innych czynników, takich jak: stopień przyczynienia do wypadku, a także czynnik ludzki, czyli uznaniowość ubezpieczyciela bądź sądu , a także to, w jaki sposób udowodnimy zasadność i kwotę należnego nam z tytułu śmierci osoby bliskiej zadośćuczynienia, odszkodowania i/lub renty. Częstym zjawiskiem jest uchylanie się ubezpieczyciela od wypłaty odszkodowania lub wypłata znacznie zaniżonej kwoty (zobacz: odwołanie od decyzji ubezpieczyciela). Mimo iż po skierowaniu sprawy do sądu mamy dużo większe możliwości, nawet tutaj pojawiają się duże rozbieżności w zasądzanych odszkodowaniach. Istotne jest

udodownienie szkody

roszczebnie o odszkodowanie