Odszkodowanie dla rowerzysty za wypadek komunikacyjny

Początek sezonu rowerowego wiąże się ze wzrostem liczby wypadków drogowych z udziałem rowerzystów. W tym poradniku wyjaśniamy, jakie odszkodowanie przysługuje rowerzyście po wypadku i w jaki sposób się o nie ubiegać.

Sytuacja na drogach, z drobnymi odstępstwami, z roku na rok się poprawia. Mimo to wielu cyklistów nadal jest narażonych na niebezpieczeństwo.

Rowerzysto, strzeż się osobówek

Nawet jeżdżący przepisowo i ostrożni rowerzyści mogą stać się ofiarami nieuwagi innych użytkowników drogi. Statystycznie za największą liczbę wypadków komunikacyjnych z udziałem rowerzystów odpowiadają kierowcy samochodów osobowych – w 2016 r. doprowadzili oni do 2154 wypadków, w których życie straciło 65 rowerzystów, a 2113 zostało rannych. Do największej liczby wypadków dochodzi wiosną i latem, od maja do września włącznie.

Jak wskazuje raport roczny Policji „Wypadki drogowe w Polsce w 2016 roku”, w znacznej mierze powodami tych zdarzeń są:

• nieudzielenie pierwszeństwa przejazdu – 1378 wypadków,
• nieprawidłowe wyprzedzanie – 334 wypadków,
• wymuszenia pierwszeństwa przy przekraczaniu dróg rowerowych – aż 257 wypadków.

Oznacza to zarazem, że polscy rowerzyści nigdzie nie mogą czuć się bezpiecznie. Na chodniku są niepożądani przez pieszych i najczęściej łamią przepisy (jazda rowerem po chodniku dla pieszych jest zabroniona poza kilkoma wyjątkami, o których piszemy w artykule Prawa i obowiązki rowerzystów – poradnik). Na jezdni ryzykują kolizję z samochodem (poruszanie się po jezdni, choć zgodne z przepisami, nie zawsze jest bezpieczne – częściej jest zaproszeniem wprost pod koła auta…). Na przeznaczonych dla nich ścieżkach muszą zaś nieustannie kontrolować sytuację, by w razie zagrożenia zjechać z drogi napastliwemu kierowcy samochodu… A i to czasem na nic, bo wypadki rowerzystów wciąż się zdarzają. Warto więc wiedzieć, co robić, gdy już do nich dojdzie.

Jakie odszkodowanie przysługuje rowerzyście po wypadku?

Poszkodowany rowerzysta ma prawo rościć o:

• odszkodowanie za poniesione w związku z wypadkiem koszty (np. koszty leczenia),
• odszkodowanie za utracone dochody,
• odszkodowanie za zniszczony rower i inne przedmioty (np. odzież),
• zadośćuczynienie za doznaną krzywdę, cierpienie i ból.

Niekiedy poszkodowanemu może przysługiwać też renta na czas niezdolności do pracy. Podobne prawa nabywają osoby bliskie poszkodowanego, jeżeli w wyniku wypadku poniósł on śmierć.

Szczegółowe informacje o świadczeniach znajdują się w poradniku Rodzaje świadczeń przysługujących za szkody spowodowane wypadkiem.

Na jakich zasadach jest wypłacane odszkodowanie dla rowerzysty?

Wypłata odszkodowania jest zawsze uzależniona od konkretnej sytuacji. Najwięcej wypadków z udziałem rowerzystów powodują kierowcy, dlatego warto wiedzieć, że właściciel pojazdu mechanicznego ponosi za szkody odpowiedzialność na zasadzie ryzyka (art. 430, 433–436, 474 Kodeksu cywilnego). Ten rodzaj odpowiedzialności cywilnej opiera się na założeniu, że kto eksploatuje niebezpieczne dla otoczenia urządzenia, powinien ponosić odpowiedzialność za szkody, nawet jeżeli nie powstały one z jego winy. Szkoda jest wówczas likwidowana z wykupionego przez właściciela pojazdu obowiązkowego ubezpieczenia OC. Odszkodowanie rowerzysta otrzymuje de facto od zakładu ubezpieczeń sprawcy.

Trzeba jednak pamiętać, że jeżeli winny wypadku jest wyłącznie rowerzysta, to nie otrzyma on odszkodowania. W takiej sytuacji odpowiedzialność na zasadzie ryzyka po stronie kierowcy (właściciela pojazdu mechanicznego) zostaje wyłączona.

Jeżeli natomiast wypadek powstał z winy i rowerzysty, i kierowcy, to należne im świadczenia pieniężne zostają obniżone – proporcjonalnie do wielkości naruszenia. Przykładowo: gdy rowerzysta jechał nieprzepisowo, był pod wpływem alkoholu czy innych środków odurzających albo podczas jazdy nocnej nie miał oświetlenia i odblasków, jego odszkodowanie może zostać pomniejszone proporcjonalnie do tzw. stopnia przyczynienia się do wypadku.

Jak otrzymać odszkodowanie?

Aby ubiegać się o odszkodowanie za wypadek rowerowy, można zadzwonić na infolinię ubezpieczyciela, ale rozsądniej jest wysłać do niego pisemne zgłoszenie szkody. W obu przypadkach niezbędne są dane osobowe i teleadresowe właściciela pojazdu, dlatego trzeba pamiętać, by poprosić go o ich podanie tuż po zdarzeniu. W zgłoszeniu szkody należy zawrzeć m.in. wnioskowaną kwotę odszkodowania – kto ma trudności z jej oszacowaniem i prawidłowym wypełnieniem dokumentu, powinien skorzystać z pomocy radcy prawnego.

Brak OC a odszkodowanie dla rowerzysty

Ubezpieczenie OC jest obowiązkowe dla wszystkich posiadaczy samochodów. Mimo to zdarza się, że sprawca wypadku nie ma wykupionej polisy lub że właśnie straciła ona ważność. W takiej sytuacji poszkodowany rowerzysta nadal może rościć o odszkodowanie – wystarczy zgłosić się do UFG (Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny). Instytucja ta wypłaca odszkodowania w wielu przypadkach, np. gdy sprawca wypadku jest nieznany, zbiegł z miejsca zdarzenia czy też nie ma aktualnego ubezpieczenia OC.

Termin wypłaty odszkodowania dla rowerzysty

Zgodnie z ustawą o ubezpieczeniach obowiązkowych ubezpieczyciel lub UFG mają obowiązek wypłacić odszkodowanie w terminie 30 dni od dnia zgłoszenia szkody. W wyjątkowych okolicznościach termin likwidacji szkody może być wydłużony do 90 dni.

Bywa, że ubezpieczalnie – z powodu braku istotnych dowodów w sprawie lub nawet bez konkretnej przyczyny – przedłużają termin wypłaty odszkodowań (wówczas po upływie 30 dni od zgłoszenia poszkodowanemu przysługują dodatkowo odsetki ustawowe za każdy dzień opóźnienia).

Szczegółowe informacje o terminach wypłat odszkodowań i porady, jak zareagować, kiedy ubezpieczyciel spóźnia się z wypłatą, znajdują się w artykule Co robić, gdy pieniądze z odszkodowania są potrzebne natychmiast?.

Kwota odszkodowania dla rowerzysty

Nagminnie zdarza się także, że zakłady ubezpieczeń niesłusznie zaniżają wysokość świadczeń. Z zasady nie należy się poddawać i warto walczyć o pieniądze. Może bowiem się okazać, że po zebraniu wszystkich dokumentów szacowana kwota należnego odszkodowania, zadośćuczynienia i renty będzie kilkukrotnie wyższa od przyznanej przez zakład ubezpieczeń. Nierzadko po wystąpieniu z powództwem do sądu poszkodowani otrzymywali kilkaset tysięcy złotych tytułem rekompensaty. Aby dać sobie szansę na odszkodowanie w takiej wysokości, najbezpieczniej jest zwrócić się o pomoc do radcy prawnego.

Przykłady dwóch wygranych spraw oraz informacje na temat odwołania od decyzji ubezpieczyciela można znaleźć w poradniku Nie odpuścili i wygrali proces z ubezpieczycielem.

Indywidualne darmowe porady prawne dla poszkodowanych w wypadkach rowerzystów oferuje mec. Artur Klimkiewicz – zachęcamy do bezpośredniego kontaktu.

Przeczytaj też: Odszkodowanie dla kierowcy za wypadek z udziałem rowerzysty